Treasure| गडचिरोली: वनसंपत्तीच्या खजिन्यातून निघालेल्या गडचिरोली जिल्ह्यात नुकताच एक अनोखा उत्सव साजरा झाला. कृषी तंत्रज्ञान व्यवस्थापक (manager) यंत्रणेने आयोजित केलेल्या या महोत्सवात केंद्रबिंदू होते – रानभाज्या!
पूर्वीच्या काळी आदिवासींच्या आहारात महत्त्वाचे स्थान असलेल्या या रानभाज्या आज पुन्हा एकदा सर्वांच्या चर्चेचा विषय बनल्या आहेत. या महोत्सवात तब्बल ७० प्रकारच्या रानभाज्या प्रदर्शित करण्यात आल्या. अळींबी, बांबू, काटवल, लालमाठ, वाघाटी, बोपली, राजगिरा, अंबाडी, कढीपत्ता, शरणी, अळू, चाकवत, बोरु, चवळी, आंबटचुका, करडई पाने, तांदुळजा, गुलवेल, कुयरी, वारकु, करडकोसला, करंजी, केना, पीठपापडा, विंचू, जिवती, फांदी, पोई, कुडा, टाकळा/तरोटा, पातुर, कपाळफोडी, आंबुशी, कुरडू, खापरखुटी, चिवळ, आघाडा, घोळभाजी, मटारु, भुईआवळा, सुरण, दिंडा यासारख्या अनेक रानभाज्यांनी या महोत्सवात (at the festival) रंग भरला.
या रानभाज्यांचे औषधी गुणधर्म प्राचीन काळापासून ओळखले जातात. पावसाळ्यातील विविध आजारांना पळवून लावण्यासाठी या भाज्या अत्यंत उपयोगी ठरतात. त्याचबरोबर, या भाज्यांचा स्वादही अद्वितीय आहे.
वाचा Guidance| शिरसा: उसाची उत्पादकता वाढवण्यासाठी नवीन मार्गदर्शन
गडचिरोलीकरांनी या महोत्सवाला उत्साहात सहभाग घेतला. यामुळे विस्मरणात जाणाऱ्या या पौष्टिक आणि स्वादिष्ट भाज्यांचे महत्त्व पुन्हा एकदा अधोरेखित झाले आहे. या महोत्सवाच्या यशाने अशा प्रकारचे उपक्रम (activity) राज्याच्या इतर भागातही राबवण्याची गरज निर्माण झाली आहे.
शेवटी, गडचिरोलीतील रानभाजी महोत्सव हा केवळ एक उत्सव नसून, निसर्गाच्या भेटीचा आणि आरोग्याच्या खजिन्याचा शोध घेण्याचा एक प्रयत्न आहे. यामुळे नागरिकांमध्ये स्वदेशी (Swadeshi) आणि निसर्गसंपत्तीविषयी जागरूकता वाढेल, अशी अपेक्षा आहे.
.
